top of page
Foto van schrijverEzra Mandemaker

Patch Big Day 2024

Bijgewerkt op: 6 mei

'Je bent knettergek', zei een random voorbijganger toen ik over mijn plannen vertelde om 24 uur op mijn patch te verblijven. Tja, ik doe eigenlijk niets liever! Overigens was het niet nodig om 24 uur op de patch door te brengen aangezien het aantal nachtsoorten in deze tijd van het jaar(slechts 3) in de Noordduinen bij Noordwijk beperkt is. Tussen 01.00 en 04.00 uur zouden er bovendien nog wat buien vallen. Ik besloot deze uurtjes dan ook in mijn bed door te brengen. Op 28 april kwam ik rond 05.00 aan in mijn patch waar ik, m.u.v. een korte middagpauze, tot 20.00 uur verbleef(alle drie de nachttargets lukten al in de ochtend). Het bleek een waanzinnige dag te worden!


Weer

Wegens het slechte weer op zaterdag 27 april besloot ik mijn big day een dag later te plannen. De wind was iets minder gunstig(ZZO i.p.v. OZO), maar alles beter dan regen, zo bedacht ik me. Gedurende de dag draaide de wind van ZZO3 naar ZZW7. De gehele ochtend verliep, op wat motregen na, droog. 's Middags vielen er enkele stevige buien afgewisseld door droge periodes. 's Avonds vielen er meer (en stevigere) buien.


De dag zelf

Na een relatief kort nachtje stond de wekker om 04.15 uur. Volgens de planning moest ik om 05.00 uur in de patch aankomen. Een tijd die vrij makkelijk gehaald werd. Op de targetlijst stonden slechts 3 nachtsoorten: ransuil, bosuil en houtsnip. Ik besloot om eerst even de golfbaan af te zoeken in de hoop op een ransuil(de meest ingewikkelde van de nachttargets). Na een kwartier zoeken vond ik een jagend individu. De eerste soort van de dag was een feit.


1.Ransuil-05.15


Ik besloot snel door te fietsen naar het Piet-Florisdal. Deze plek leek mij het meest kansrijk voor bosuil en ook houtsnippen doen het hier altijd goed. De voorspelling bleek spot-on: gelijk bij aankomst vloog er al een luid roepende houtsnip over en ook bosuil kon binnen no time genoteerd worden. Onderweg kwam ik eveneens een roepende dodaars tegen wat weer tijd in de middag zou kunnen besparen. Ook konden er, met behulp van een zaklamp, al wat watervogels genoteerd worden. Alle nachttargets gelukt!


2. Dodaars-05.19

3. Scholekster-05.25

4. Merel-05.25

5. Zanglijster-05.25

6. Meerkoet-05.26

7. Wilde eend-05.26

8. Knobbelzwaan-05.27

9. Waterhoen-05.28

10. Roodborst-05.29

11. Houtduif-05.32

12. Houtsnip-05.32

13. Bosuil-05.33


Bosuil


Het was inmiddels kwart voor zes toen ik het bos verliet en richting mijn telpost, het Houwaarderduin, vertrok voor een ochtendje trektellen. De voorspellingen waren redelijk met een matige wind uit zuidoostelijke richting. Onderweg konden bovendien de eerste duinvogels genoteerd worden.


14. Tjiftjaf-05.43

15. Winterkoning-05.44

16. Nachtegaal-05.45

17. Fitis-05.45

18. Braamsluiper-05.46

19. Zilvermeeuw-05.46

20. Gekraagde roodstaart 05.48(lastige soort, maar gelukkig zat de vogel die ik een week eerder tijdens het BMP tellen vond er nog)

21. Kleine mantelmeeuw-05.48

22. Koolmees-05.49

23. Pimpelmees-05.49

24. Sprinkhaanzanger-05.50

25. Heggenmus-05.50

26. Grasmus-05.51

27. Grote bonte specht-05.54

28. Vink-05.55

Sprinkhaanzanger(foto later op de dag)


Eenmaal aangekomen op de telpost regende het nog. Het eerste uur van de telling verliep dan ook redelijk rustig zonder krenten. Zo nu en dan trok er een gele kwikstaart of een boompieper over. Opvallend was echter de trek van brandganzen. Tijdens de telling trokken er ruim 1500 naar noord. Verder zijn ook een langsvliegende witgat, 4 naar noord vliegende bonte strandlopers en een dwergmeeuw noemenswaardig.


29. Krakeend-06.01

30. Graspieper-06.02

31. Boompieper-06.02

32. Buizerd-06.04

33. Roodborsttapuit-06.04

34. Kneu-06.05

35. Zwarte zee-eend-06.06

36. Bonte strandloper-06.06

37. Visdief-06.07

38. Aalscholver-06.08

39. Grote mantelmeeuw-06.08

40. Stormmeeuw-06.10

41. Gierzwaluw-06.16

42. Kokmeeuw-06.16

43. Grauwe gans-06.17

44. Kauw-06.18

45. Bruine kiekendief-06.19

46. Brandgans-06.20

47. Gele kwikstaart-06.21

48. Zwarte kraai-06.22

49. Boerenzwaluw-06.28

50. Witgat-06.32

51. Witte kwikstaart-06.32

52. Sijs-06.33

53. Eider-06.39

54. Holenduif-06.41

55. Dwergmeeuw-06.42

56. Putter-06.44

57. Grote stern-06.45

58. Wulp-06.50

59. Spreeuw-06.54

60. Oeverzwaluw-06.55

Brandganzen

Eiders

Dwergmeeuw

Visdief


Voor een succesvolle big day aan de kust is eigenlijk een goede dag qua steltlopers nodig. Normaliter werkt een wind uit het zuiden juist voor deze groep vogels niet echt mee. Het bleef dan ook een beetje sprokkelen, maar in het tweede uur van de telling vloog er toch een groep regenwulpen, rosse grutto's en een tureluur langs. Over zee begon ook steeds meer te vliegen. Vooral sterns kwamen in grote aantallen langs. Een leuke bonus was een groepje middelste zaagbekken. Door het binnenland vloog daarnaast nog een lepelaar en ook soorten als beflijster en bergeend(je kunt ze zomaar missen) werden gretig genoteerd. Ook de roofvogels begonnen steeds beter te vliegen. Vooral bruine kiekendieven kwamen in mooie aantallen langs. Ik noteerde er in totaal 13. Wie weet vliegt zijn zeldzame neef ook nog wel langs, bedacht ik me.

61. Torenvalk-07.01

62. Sperwer-07.01

63. Regenwulp-07.04

64. Huiszwaluw-07.04

65. Boomleeuwerik-07.05

66. Rosse grutto-07.07

67. Turkse tortel-07.10

68. Grote zilverreiger-07.13

69. Bergeend07.14

70. Tureluur-07.20

71. Blauwe reiger-07.21

72. Havik-07.22

73. Slechtvalk-07.23

74. Lepelaar-07.30

75. Beflijster-07.34

76. Middelste zaagbek-07.44

77. Rotgans-07.58


Beflijster

Regenwulpen

Middelste zaagbekken

Rosse grutto's

Bergeend

Slechtvalken

Rotganzen


Het was pas 08.00 uur en de teller stond al op een kleine 80 soorten. Ik besloot nog maar even een tijdje door te tellen in de hoop op een leuk krentje en wat meer diversiteit. Steltlopers vlogen ook in dit uur weer redelijk met o.a. een groenpootruiter(ingevallen aan zuidkant van de Noordduinen), kievit(lastig op de patch) en 2 kluten(pas mijn 2e waarneming voor de patch dit jaar). Ook de langsvliegende ooievaar is absoluut niet makkelijk op de patch. Er werden tussen 8 en 9 uur slechts 4 nieuwe soorten genoteerd.


78. Kievit-08.07

79. Ooievaar-08.15

80. Groenpootruiter -08.18

81. Kluut-08.36


Kluten

Kievit

Ooievaar


Vanwege de stilvallende landtrek besloot ik de zee nauwlettender in de gaten te houden. Er vlogen nog steeds veel sterns. Al vrij snel resulteerde deze tactiek in 2 naar noord vliegende dwergsterns. Rond 09.30 uur viel mijn oog op een compacter groepje sterns die snel doorvlogen naar noord. Op jizz waarschijnlijk noordse, maar ik besloot de vogels, vanwege de vrij grote afstand, niet te tellen. In de laatste minuten van het uur werd mijn eerdere voorspelling werkelijkheid. Ver in het binnenland pikte ik een slanke ringtail op. De vogel vloog samen met een bruine kiek. Vooral op basis van jizz en enkele algemene kleedkenmerken determineerde ik de vogel als steppekiek. Gelukkig zag ik later dat waarschijnlijk dezelfde vogel(eveneens met een bruki) een uur eerder langs telpost Berkheide naar noord vloog. In de laatste minuut van het uur kwam er daarnaast nog een mooie bonus langs in de vorm van een krombekstrandloper. Zeker niet jaarlijks op de patch voor mij.


82. Dwergstern-09.13

83. Gaai-09.17

84. Ekster-09.50

85. Steppekiekendief-09.54

86. Krombekstrandloper-09.59

Steppekiekendief

Steppekiekendief

Krombekstrandloper

Gaai(foto later in het bos)


De trek viel vrijwel stil door de draaiende wind naar ZZW die inmiddels was toegenomen naar kracht 5 bft. In het laatste kwartier van de telling kwam er echter nog wel een barmsijs en 2 zwartkopmeeuwen langs.


87. Barmsijs sp.-10.08

88. Zwartkopmeeuw-10.15

Zwartkopmeeuwen


Ik besloot even naar de dichtstbijzijnde strandovergang te gaan. Zowel pontische meeuw als geelpootmeeuw behoorden nog tot de mogelijkheden en ook drieteenstrandloper moest ik nog. Gelijk viel mij op dat er weinig meeuwen op het strand zaten. Pontische lukte echter toch vrij makkelijk. Ik besloot geen zoektocht naar een geelpootmeeuw te doen: dat zou mijns inziens teveel tijd gaan kosten met dergelijke aantallen meeuwen. Opvallend was de trek van boerenzwaluwen en gele kwikstaarten over de laatste duintjes naar zuid. Ik besloot dit baantje maar even in de gaten te houden en tegelijkertijd de zee af te zoeken voor leuke sterns. Visdieven vlogen er genoeg, maar helaas geen spoor van een noordse of een zwarte stern. Na 20 minuten leverde het baantje toch nog iets leuks op: een naar zuid vliegende bontbekplevier.


89. Pontische meeuw-10.25

90. Drieteenstrandloper-10.26

91. Bontbekplevier-10.37

Pontische meeuw

Boerenzwaluw in ´het´ baantje


De teller stond al boven de 90 soorten en ik had nog geen bos gezien. Dat zou wel eens een mooie score kunnen worden, zo bedacht ik me. Het begon steeds harder te waaien en het weer zou, zeker 's middags, steeds wisselvalliger gaan worden. Ik besloot daarom, een beetje tegen mijn gevoel in, al om 10.45 uur een bosronde te doen. Ik doorkruiste het gehele in de patch gelegen bos en fietste hierbij ook nog even langs uitzichtpunt burgzicht waar ik 2 doelsoorten voor ogen had: veldleeuwerik en ooievaar. Ooievaar was eerder op de dag al gelukt. Veldleeuwerik bleek, conform mijn ervaring de dag ervoor, prima te doen. Een zingende kleine bonte specht op de voorbereide plek vormde eveneens een leuke bonus.


92. Zwartkop-11.01

93. Glanskop-11.04

94. Veldleeuwerik-11.16

95. Huismus-11.17

96. Kleine bonte specht-11.42

Zwartkop

Glanskop


Ik besloot snel door te fietsen naar de golfbaan waar een week eerder een fluiter werd gemeld. Gelijk bij aankomst hoorde ik de vogel, een beetje tegen de verwachting in, al zingen. Opnieuw een mooie bonus! Onderweg fietste ik ook nog even langs een voorbereide plek voor appelvink. Zoals verwacht waren ze ook vandaag prima te doen. Op de golfbaan zaten daarnaast nog 2 grote lijsters(op de plek waar ze altijd zitten). Kort erna vormde een boomkruiper, iets na het middaguur, een ietwat saaie soort nummer 100.


97. Appelvink-11.47

98. Fluiter-11.59

99. Grote lijster-12.06

100. Boomkruiper-12.07

Fluiter


Ik besloot naar de strandovergang van de golfclub te fietsen. Al weken hoor ik hier een blauwborst zingen. Waarschijnlijk vanwege de wind duurde het vandaag langer, maar na 10 minuten posten liet de vogel toch een korte zangstrofe horen. De golfclub is vaak een goede plek voor kwikstaarten. Eind maart zag ik er bijvoorbeeld nog 6 rouwkwikstaarten en een paar dagen eerder vond ik er nog een engelse. Ook vandaag zaten er weer kwikstaarten, slechts 3: een witte, een gele en een engelse. Top!


101. Tapuit-12.11

102. Blauwborst-12.23

103. Engelse kwik-12.28


Ik besloot, net voor de buien, snel via het bos naar het Oosterduinse meer te fietsen. Onderweg vond ik nog een kuifmees en ook goudhaan was nog nieuw voor de daglijst. Ik moest nog een paar eenden en ook de voorbereide plekken voor rietzanger en cetti's zanger bleken succesvol.


104. Kuifmees-12.43

105. Goudhaan-12.43

106. Staartmees-12.57

107. Fuut-13.01

108. Kuifeend-13.01

109. Cetti's Zanger-13.02

110. Rietzanger-13.06

Kuifmees

Cetti's zanger

Cetti's zanger

Kuifeend

Futen

Krakeend


Ik besloot vanwege wat naderende buien even naar huis te gaan voor een middagpauze. Het werd bovendien tijd om even de balans op te maken over welke soorten ik nog te verwachten had. Groenling ontbrak bijvoorbeeld nog altijd op de lijst. Dat komt nog wel, bedacht ik me. Vanwege de stevige wind(7 bft) uit zuidwestelijke richting besloot ik vanaf 15.30 uur weer even over zee te kijken. Er vlogen nog regelmatig sterns. Een ruim uur later kwam er eindelijk weer een nieuwe soort langs in de vorm van een zilverplevier. De bonus van deze telling kwam echter pas rond 17.15 uur in de vorm van een smelleken die duidelijk moeite had om tegen de wind in te vliegen.


111. Zilverplevier-16.37

112. Smelleken-17.16

Smelleken

Zilverplevier, donkere oksel goed zichtbaar:)


De grootste missers betroffen bossoorten en ook groenling en rietgors moest ik nog even binnentikken. In het bos besloot ik nog even een poging te doen voor o.a. boomklever en kruisbek, maar dat mislukte. Eenmaal terug bij het Oosterduinse meer begon het steeds bewolkter en donkerder te worden. Boven het meer vlogen veel zwaluwen en visdieven en opnieuw zongen er rietzangers en cetti's zangers. Gelukkig bleek rietgors nu wel makkelijk te zijn. Er vlogen redelijk veel vogels boven het meer en dus besloot ik ook hier even te posten. Al vrij snel viel mijn oog op een klein steltje dat snel langs de rietkraag vloog: een kleine plevier. Een erg leuke bonus! Nadat ik nog wat mislukte pogingen voor groenling had gedaan, besloot ik naar mijn laatste target te zoeken: tuinfluiter. Tussen de, wellicht tientallen, zwartkoppen vond ik er uiteindelijk een. Soort nummer 115 was een feit, het was mooi geweest!


113. Rietgors-18.33

114. Kleine plevier-18.42

115. Tuinfluiter-19.25

Rietgors

Kleine plevier

Oeverzwaluw

Huiszwaluw


TuinfluiterEzra Mandemaker

Al met al werd het doel van 110 soorten ruim overschreden. Ik begon de dag pas rond 05.00 uur. Al vrij snel waren alle nachttargets gelukt wat mij ontsloeg van een avondronde in de regen. De wind kwam, zeker de eerste uren van de dag, uit zuidoostelijke richting wat erg leuke trek opleverde met veel diversiteit. Gedurende de dag draaide de, inmiddels erg stevige, wind naar ZZW. Leuke krenten, die de dag zeker niet saai maakte, waren steppekiekendief, fluiter, krombekstrandloper, smelleken en 2 beflijsters. De grootste misser werd ongetwijfeld de groenling. Hoe kun je zo'n soort missen?! Desalniettemin zal ik ook volgend jaar zeker weer een poging wagen!


Nog even wat lijstjes


Bonussoorten/meevallers

  • Steppekiekendief

  • Smelleken

  • Krombekstrandloper

  • Fluiter

  • Kluut

  • Beflijster

  • Ransuil

  • Pontische meeuw


Diplijst

  • Groenling(!)

  • Geelpootmeeuw(nauwelijks meeuwen op het strand)

  • Noordse stern(waarschijnlijk wel gezien, maar door de afstand niet geteld)

  • Zwarte stern(wel vanuit de patch gezien die dag)

  • Boomvalk(wel vanuit de patch gezien die dag)

  • Roek

  • Boomklever





178 weergaven
bottom of page